Antysmogowe szaleństwo
Dużo słyszy się ostatnio na temat zanieczyszczeń powietrza w naszym kraju. Nie wspominam tutaj o przodującym Krakowie, ale wygląda na to, że ostatnio cała Polska tonie w smogu. Dopuszczalne normy są regularnie przekraczane, często nawet kilkukrotnie!
Czym jest smog?
Jest to „mgła” tworzona przez zanieczyszczenia powietrza przy bezwietrznej pogodzie, które z kolei są skutkiem działalności człowieka. Nazwa „smog” wzięła się z połączenia angielskich słów smoke (dym) i fog (mgła).
Według Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska w każdym z przypadków analizy przyczyn zanieczyszczenia powietrza to właśnie spalanie paliw stałych w gospodarstwach domowych jest najważniejszym czynnikiem przyczyniającym się do fatalnej jakości powietrza w Polsce.
Wykaz 10 miast, w których wystąpiło najwięcej dni z przekroczeniem dobowego stężenia dopuszczalnego PM10, rok 2015, dopuszczalna liczba dni - 35, źródło: GIOŚ
1. Kraków, Aleje – 200
2. Bogatynia – 172
3. Opoczno – 152
4. Kraków, ul. Bulwarowa – 120
5. Nowy Sącz – 118
6. Pszczyna – 117
7. Wodzisław Śląski - 112
8. Gliwice – 110
9. Nakło – 109
10. Łódź – 107
Charakterystyka zanieczyszczeń
Pył zawieszony PM10
Składa się z mieszaniny cząstek zawieszonych w powietrzu, będących zlepkiem różnych substancji. Pył zawieszony może zawierać substancje toksyczne takie jak wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (np. rakotwórczy benzo[a]piren), metale ciężkie oraz dioksyny i furany.
Pył PM 10 to cząstki o średnicy mniejszej niż 10 mikrometrów (ok. jednej piątej grubości ludzkiego włosa), które mogą docierać do górnych dróg oddechowych i płuc.
Poziom dopuszczalny dla stężenia średniodobowego wynosi 50 µg/m3 i może być przekraczany nie więcej niż 35 dni w ciągu roku.
Główną przyczyną jego powstawanie jest tzw. niska emisja, czyli zanieczyszczenia pochodzące z ogrzewania domów – aż 83.3% udziału procentowego pyłu PM10, kolejna to transport w centrach miast – 7,4%.
Benzo(a)piren
to rakotwórczy i mutagenny związek chemiczny będący przedstawicielem wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA). Benzo(a)piren wykazuje małą toksyczność ostrą, zaś dużą toksyczność przewlekłą co związane jest z jego zdolnością kumulacji w organizmie.
Dopuszczalny średnioroczny poziom B(a)P to 1 ng/m3
Głównymi przyczynami zanieczyszczenia BAP jest indywidualne ogrzewanie budynków 77,9%, koksownie – 15,2% i transport drogowy – 5,3%.
Pył zawieszony PM2.5
to bardzo drobne cząstki: o średnicy mniejszej niż 2,5 mikrometra, które mogą docierać do górnych dróg oddechowych, płuc oraz przenikać do krwi.
Poziom dopuszczalny dla stężenia średniorocznego dla pyłu PM 2,5 wynosi 25 µg/m3
Główną przyczyna zanieczyszczenia jest spalanie poza przemysłem - 49,7%, transport drogowy – 13,5% oraz produkcja energii – 10%.
W tej kategorii największy udział ma emisja z sektora komunalno-bytowego, w tym przede wszystkim związana z ogrzewaniem budynków. Źródłem emisji są w tym sektorze zwykle liczne, niskie kominy zlokalizowane na obszarach zabudowy
Skutki zatrucia smogiem
Ból głowy
Analiza danych z monitoringu powietrza w Santiago, w porównaniu do ilości osób zgłaszających się z problemem migren do szpitali wykazała, że za każdym razem, kiedy powietrze staje się gorsze, zwiększa się ilość pacjentów skarżących się na ból głowy.
Spadek kondycji intelektualnej
Kiedy oddychamy zanieczyszczonym powietrzem, gorzej nam się myśli. Według badań przeprowadzonych na myszach, te które przez dłuższy czas oddychały zanieczyszczonym powietrzem miały problem z pokonaniem labiryntu i widać było u nich stany depresyjne (pomagały im antydepresanty).
Infekcje
Oddychanie pyłem zawieszonym w powietrzu nie należy do najłatwiejszych. Niewiadomego pochodzenia zadyszki są pierwszym, najłatwiej zauważalnym skutkiem. Dalsza ekspozycja na zanieczyszczenia wywołuje częste, powracające infekcje górnych dróg oddechowych. W przypadku długofalowego przebywania życia w zanieczyszczonym powietrzu może powodować zaostrzenie lub pojawienie się astmy, pogorszenie aktualnych chorób układu oddechowego, występowanie przewlekłych chorób płuc.
Negatywny wpływ na rozwój dziecka
Dzieci, których matki w czasie ciąży narażone były na wyższe poziomy zanieczyszczeń powietrza, wypadają zauważalnie gorzej w testach inteligencji, mają też większe problemy z pamięcią, uwagą i koncentracją, wyższy poziom niepokoju i częściej wykazują zachowania depresyjne niż dzieci matek w mniejszym stopniu narażonych na zanieczyszczenia. Większe narażenie ciężarnych kobiet na zanieczyszczenia powietrza przekłada się też na większe prawdopodobieństwo wystąpienia u ich potomstwa zaburzeń ze spektrum autystycznego.
Depresja
Zanieczyszczenie powietrza pyłem zawieszonym wywiera negatywny wpływ także na osoby dorosłe, m.in. zwiększając częstość występowania zaburzeń o charakterze depresyjnym, samobójstw, a nawet ryzyko popełnienia przestępstwa z użyciem przemocy.
Piekące oczy
Podobny efekt wywierają na spojówki i generalnie oczy. Dziesiątki badań wskazują, że zanieczyszczenia powietrza wywierają na nie wpływ i podrażniają je. Niektórzy reagują na to słabiej. Inni mocniej. Najgorzej, kiedy uczucie podrażnienia staje się chroniczne.
Foto: Cedric Viollet, Smoke, 2010 (FR)
Jak się przed nim chronić
Najlepszym sposobem jest unikanie kontaktu z zanieczyszczonym powietrzem, stosowanie domowych filtrów do oczyszczania powietrza i używanie masek antysmogowych. Te ostatnie cieszą się coraz większą popularnością, do tego stopnia, że brakuje ich nawet w sklepach internetowych.
Dla sportowca, który nie może (lub nie chce) pozwolić sobie na zamknięcie się w czterech ścianach maski mogą okazać się zbawienne. Wykonując aktywność fizyczną mamy przyspieszony oddech, pobieramy więcej powietrza a co za tym idzie – więcej trujących substancji. Niestety trzeba wziąć pod uwagę, że w takiej masce oddycha się nieco trudniej.
Przegląd masek dla sportowców:
1. ABCmaski EXTREME
Cena:
149,00 zł
Opis:
Maska EXTREME to produkt dla wymagających.
Idealnie sprawdzi się podczas dużego wysiłku fizycznego - szczególnie polecana dla biegaczy.
Dzięki zastosowaniu specjalnego tworzywa o strukturze plastra miodu maska EXTREME „oddycha” całą swoją powierzchnią, co daje minimalny opór powietrza.
W równym stopniu zapewnia najwyższe zabezpieczenie przed wdychaniem szkodliwych substancji – FILTR.
Nie kumuluje ciepła.
Nowoczesny rzep nie uszkodzi ubrania.
Estetyka wykonania i dbałość o szczegóły.
Maksymalna skuteczność.
Cztery warstwy filtra to doskonała ochrona przed smogiem, pyłami i spalinami. Podwójna warstwa węgla i materiał filtracyjny skutecznie zatrzyma PM10 i PM2.5 (toksyczne substancje smoliste, węglowodory aromatyczne, benzo/a/pireny, metale ciężkie, dioksyny i furany).
2. AbcMaski LIGHT
Cena:
69,00 zł
Opis:
Maskę Light do zastosowania w czasie lekkiej aktywności fizycznej.
Neopren który doskonale izoluje termicznie. Maska z pewnością sprawdzi się przy rekreacyjnych przejażdżkach rowerowych późną jesienią i zimą.
Rzep pozwoli swobodnie dopasować maskę do głowy i wyregulować ułożenie maski na twarzy.
Za szybki montaż filtra odpowiadają dwa zawory, które pozwolą wydostać się wydychanemu powietrzu z wnętrza maski.
Skieruj zawory w dół, a okulary już nie będą parować.
Cztery warstwy filtra to doskonała ochrona przed, smogiem, pyłami i spalinami. Podwójna warstwa węgla i materiał filtracyjny skutecznie zatrzyma PM10 i PM2.5 (toksyczne substancje smoliste, węglowodory aromatyczne, benzo/a/pireny, metale ciężkie, dioksyny i furany)
3. Dragon Sport
Cena:
129,00 zł
Opis:
Dragon Sport to maski antysmogowe zaprojektowane dla sportowców oraz osób aktywnych. Filtr N99 zapewnia skuteczną ochronę zdrowia przed szkodliwymi pyłami (PM2.5, PM10), dymem, spalinami oraz innymi toksycznymi zanieczyszczeniami (zatrzymują ponad 130 toksycznych substancji). Skuteczność filtracji na poziomie 99,9% potwierdza Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy.
Maska Sport Dragon wykonana jest z elastycznego neoprenu, dzięki odpowiednio uformowanemu zaciskowi nosowemu ściśle przylega do twarzy, jest szczelna, ale jednocześnie nie uciska. Maska występuje w czterech rozmiarach, różne wersje graficzne oraz kolorystyczne pozwalają każdemu na dobranie maski do swojego stylu.
Dwa jednokierunkowe zawory boczne ułatwiają wydychanie powietrza dlatego maska Sport Dragon pozwala trenować z pełnym zaangażowaniem i nie ogranicza wydajności sportowca.
4. Respro Sportsta
Cena:
225zł
Opis:
Maska Respro® Sportsta™ łączy filtrowanie Hepa-Type mikro pyłków z lekką, przewietrzną maską Neotex. Sportsta™ oferuje maksymalną wentylację bez utraty filtracji. Aby zwiększyć możliwości entuzjastów jednośladów, produkt Respro® Sportsta™ został wyposażony w zawory Powa™, które są standardem i koniecznością dla wszystkich tych, którzy jeżdżą do granic swoich możliwości.
Maska Sportsta™ sprawdza się przy uprawianiu każdego sportu na wolnym powietrzu, gdzie występuje wysoki poziom nietoksycznych pyłków.
5. Respro Cinqro
Cena:
225zł
Opis:
Cinqro™ jest najnowszą maską w kolekcji Respro®. Została stworzona z myślą o entuzjastach sportów takich jak: bieganie, jazda na rowerze, jazda na rolkach itp., uprawianych w warunkach miejskich na wolnym powietrzu.
Maska Cinqro™ została wyposażona w dwa najnowsze zawory Powa™ Elite, które pozwalają na zdecydowanie szybszy przepływ powietrza w czasie zwiększonej częstotliwości oddechu, mającej miejsce podczas najcięższych treningów. Dzięki zmniejszaniu oporu przy wdechu/wydechu i dodatkowo utrzymywaniu mniejszej wilgoci w filtrach, a także poprawieniu filtracji, zawory Powa™ Elite znacznie przyczyniają się do zwiększenia wygody oraz możliwości podczas treningu.
Każdy zestaw Cinqro™ zawiera dwa filtry: jeden od razu zamontowany do maski, a drugi zapasowy. Pierwszy z nich to filtr Hepa-Type™, który doskonale filtruje wdychane cząstki stałe. Natomiast drugi to filtr kombinacyjny (DACC™ + Hepa-Type™), który oprócz mikropyłków filtruje także związki chemiczne znajdujące się w emitowanych spalinach. Obydwa filtry są wymienne, dzięki czemu maska Cinqro™ znajduje zastosowanie w każdych warunkach, zarówno w miejscach, gdzie występuje mniejsze nasilenie spalin (wtedy należy korzystać z filtru Hepa-Type), jak i w centrum dużych miast (wtedy zalecane jest używanie filtru DACC™).
6. RZ Maska M2
Cena:
164zł
Opis:
Maska przeciwpyłowa RZ Mask to maska bardzo lekka i wytrzymała, przeznaczona dla osób używających maski często i wymagających większego przepływu powietrza w trakcie treningu lub pracy.
Wymienny filtr F1 zawierający aktywny węgiel zapewnia najwyższą jakość filtrowania (raport z Nelson Laboratories w Utah,), usuwając ponad 99.9% pyłów (w tym PM2,5 i PM10), kurzu, pyłków roślinnych i nieprzyjemnych zapachów a także wirusów a jak pokazują opublikowane w International Journal of Infectious Diseases w 2008 roku badania, stosowanie masek obniża zachorowalność na grypę aż o 80%.
- Dwa zawory pozwalają na łatwe wydychanie powietrza.
- Kształt dopasowany do twarzy zapewnia maksymalny komfort i filtrację powietrza
- Pomaga utrzymywać temperaturę ciała w bardzo ciepłe dni
- Materiał - odprowadzająca wilgoć siatka.
- Zastosowanie - większa aktywność fizyczna i sporty (np. bieganie, jazda na rowerze)
- Duża przepuszczalność powietrza
Źródła:
http://krakow.onet.pl/przerazajacy-wplyw-smogu-na-...
http://www.polskialarmsmogowy.pl/
http://www.hellozdrowie.pl/artykul-po-czym-poznac-...
Zdjęcie na okładce: respromasks.com
komentarze