Czas roztrenowania- reset dla ciała i umysłu.
Nastała jesień, a to dla większości kolarzy czas luzu, odpoczynku od reżimu treningowego, cyferek, wytycznych, czas kolarstwa romantycznego zwanego roztrenowaniem.
ROZTRENOWANIE
W życiu sportowca wyodrębnia się okresy związane ze znacznym zmniejszeniem intensywności treningu i przejściem od stosowania środków specjalistycznych do metod kształtujących ogólną sprawność fizyczną. To właśnie roztrenowanie. W klasycznej teorii rozwoju formy kolarza, dzieli się je na trzy fazy:
- budowanie formy,
- utrzymanie formy,
- okresowej utracie formy.
W fizjologii wysiłku wyróżnia się krótkotrwałe – do 4 tygodnia , stany celowego zmniejszenia intensywności i objętości treningu przed ważnymi zawodami, dające korzystny efekt w postaci zwiększenia poziomu zdolności sportowych. Nazywa się to taperingiem lub fenomenem Zatopka. Jeśli pierwsze stwierdzenie na pewno obiło Wam się o uszy, to drugie może nieco mniej. Otóż to sformułowanie wywodzi się od nazwiska czeskiego biegacza, Emila Zatopka najlepszego w latach 50. XX wieku na świecie, który przed mistrzostwami Europy w lekkiej atletyce, przerwał nagle intensywny trening z powodu choroby i 2 tygodniowym pobycie w szpitalu. Na dwa dni przed zawodami opuścił szpital i wygrał z dużą przewagą bieg na 10,000m, a później na 5000m. Emil Zatopek był prekursorem intensywnego treningu interwałowego – wysiłek tempowy ze skracaniem przerw odpoczynkowych.
Z kolei wpływ dłuższego i znacznego zmniejszenia obciążeń treningowych – roztrenowanie, wskutek zakończenia sezonu sportowego zależy od stopnia redukcji intensywności, jak i czasu trwania zmniejszonej aktywności fizycznej.
Roztrenowanie, rozumiane jest jako częściowe lub całkowite zmniejszenie potreningowej reakcji adaptacyjnej organizmu, wskutek zaprzestania aktywności fizycznej lub znacznego ograniczenia obciążeń treningowych. W efekcie dochodzi do niekorzystnych reakcji fizjologiczny i zmniejszenia zdolności do wysiłku. Aby temu zapobiec należy stosować niezbędny próg obciążeń fizycznych i starać się je wykonać ok 3 razy w tygodniu przez 1-2h z zmiennymi obciążeniami pobudzającą każdą strefę danego zakresu intensywności.
U sportowców o wysokim poziomie wydolności fizycznej, podczas dłuższego stanu roztrenowania w większym stopniu pogarszają się parametry podstawowych elementów zdolności do wysiłku niż u osób o małej lub przeciętnej wydolności. Wynika to z faktu przystosowania organizmu sportowca do stałych i względnie dużych, zwiększających się obciążeń wysiłkowych, a ich nagłe ograniczenie zakłóca homeostatyczne reakcje fizjologiczne. Co za tym niesie zmniejszenie masy mięśni, obniżenie ich siły i mocy. Wymaga to stosowania minimalnej stymulacji mięśni w stanach ograniczenia aktywności fizycznej. Wytrzymałość mięśniowa ulega obniżeniu już po 2 tygodniach znacznego ograniczenia aktywności fizycznej, co wynika ze zmniejszonego działania enzymów oksydacyjnych, spadku rezerw glikogenu w mięśniach, oraz mniej sprawnego wyrównania zaburzeń równowagi kwasowo-zasadowej. Dłuższe przerwy w treningach zwiększają udział procesów beztlenowych w wysiłkach wytrzymałościowych o stałej intensywności, co skutkuje zwiększeniem stężenia mleczanu we krwi, przy próbie wykonania wysiłków w kolejnych tygodniach roztrenowania. W zakresie sprawności fizycznej obserwuje się nieznaczne zmniejszenie szybkości, zwinności, natomiast gibkość zmniejsza się bardzo szybko, dlatego zawodnikom zaleca się stosowanie ćwiczeń rozciągających zarówno w czasie trwania sezonu, jak i podczas okresu roztrenowania. Uwzględniając podobny okres przerwy w treningach wydolność sercowo – oddechowa zmniejsza się w większym stopniu niż siła i wytrzymałość mięśniowa.
Foto Getty Images
Podsumowując, roztrenowanie niesie za sobą z fizycznego punktu widzenia:
spadek objętości wyrzutowej serca o około 10%;
spadek VO2Max o około 8%;
obniżenie progu mleczanowego o około 7%;
spadek osocza krwi o około 12%;
zwiększenie poziomu kwasu mlekowego we krwi podczas treningu o 88%;
obniżenie poziomu spalania tłuszczu podczas wysiłku o 52%;
Z psychicznego punktu widzenia, roztrenowanie po sezonie, odpoczynek, moim zdaniem jest kluczowy dla naszej głowy, a o nią trzeba bardzo dbać, gdyż to ona steruje naszymi mięśniami. Ten czas pozwoli nam poczuć głód treningu, nabrać ochotę do przygotowań na kolejny sezon, by osiągać swe kolejne cele i marzenia.
ŹRÓDŁA:
Jan Górski – Fizjologia wysiłku i treningu fizycznego
R.L. Wilber, R.J. Moffant - Fizjologiczne i biochemiczne konsekwencje braku treningu u osób wytrenowanych tlenowo” – „Journal of Strength Conditioning Research” (1994))
Foto : Topher Riley
Opracował Dawid Ratajczak, certyfikowany trener kolarstwa Way2Champ.
komentarze