Jaja w kuchni, wzór aminokwasów.

Jedno średnie jajko dostarcza ok. 6,3 białka. Połowa  pochodzi z białka, druga połowa z żółtka. Białko jajka jest białkiem charakteryzującym się wysoką wartością biologiczną. Ze wszystkich produktów odznacza się ono najbogatszym składem aminokwasowym, zawiera wszystkie niezbędne aminokwasy egzogenne, czyli te których organizm ludzki nie wytwarza. Skorupa stanowi 10% masy jajka, zawiera ok. 3,5% skladników organicznych oraz ok.95% składników mineralnych (głównie węglan wapnia). Skorupa zabezpiecza zawartość jajka przed zanieczyszczeniami oraz umożliwia wymianę gazów.Bialko stanowi ok. 60% masy jajka, natomiast właściwa komórka jajowa (żółtko) ok 30% jego masy. Żółtko zawiera materiały zapasowe niezbędne do rozwoju zarodka.Skład chemiczny jajka jest stosunkowo stały i niezwykle bogaty. Jedno średniej wielkości jajko zawiera ok. 71,5 kcal, z pośród których ok. 44,7 pochodzi z tłuszczów, 25,2 z białek i 1,6 z węglowodanów.

Jajka są także bogatym zródłem tłuszczów. Jedno sredniej wielkości jajko zawiera: 1,5 g kwasów tłuszczowych nasyconych, 1,9 g kwasów tłuszczowych jednonienasyconych, 0,7 g kwasów tłuszczowych wielonienassyconych ,37 mg kwasów tłuszczowych omega-3, 574 mg kwasów tłuszczowych omega-6.

Tarta i masa jajeczna na pokrzywach i szpinaku.


SKŁADNIKI:

Kruche ciasto:

  • 1,5 szklanki pełnoziarnistej
  • 50 g schłodzonego masła
  • łyżeczka soli
  • łyżka gęstego jogurtu
  • żółtko jaja kurzego
  • 50 ml zimnej wody   

Farsz: 

  • szklanka młodych listków pokrzyw i szpinaku
  • mała cebula
  • 2 jaja
  • 200 ml jogurtu 
  • 50 g Parmezanu
  • sól, pieprz do smaku    

PRZYGOTOWANIE:

 Mąkę przesiać na stolnicę, posiekać z masłem,jogurtem i żółtkiem, wlać tyle wody, żeby zarobić kruche ciasto. Gotowe ciasto odstawić do lodówki na 15 min.  W tym czasie formę na tartę wysmarować masłem i posypać bułką tartą. Piekarnik nagrzać do temp. 180 stopni. Ciasto wyjąć z lodówki i rozwałkować, tak aby wyłożyć formę i boki formy. Spód nakłuć widelcem w wielu miejscach. Piec 25 min w temp. 180 stopni.

Pokrzywę należy dokładnie umyć i zblanszować. Proces zblanszowania polega na zagotowaniu wody do momentu wrzenia, wrzuceniu liści pokrzyw i gotowaniu ok. 3 min. W tym czasie pokrzywa straci zdolność "parzenia". Dodatkowo warto dodać do tej wody szczyptę cukru, aby zielsko zachowało zielony kolor, następnie zblanszowaną pokrzywę przełożyć do zimnej wody. 

Na patelni podsmażyć drobno pokrojoną cebulę na maśle, dodać pokrojoną pokrzywę i szpinak. Doprawić czosnkiem, solą, gałką muszkatołową, i pieprzem. Smażyć ok. 5 min. 

Gdy spód tarty będzie gotowy należy przygotować farsz. Do miski wybić jaja i dokładnie zmiksować na gładką masę z jogurtem. Dodać starty żółty ser i podsmażony szpinak z pokrzywą. Wymieszać dokładnie i wylać na kruche ciasto . Całość zapiekać  w temp. 180 stopni przez 30 min.


Omlet biszkoptowy na słodko.


SKŁADNIKI:

  • 2 duże jajka 
  • 1 łyżka miodu lub syropu słodzacego
  •  2 łyżki mąki
  • szczypta soli morskiej
  • kilka suszonych śliwek (opcjonalnie) 
  • powidła śliwkowe

PRZYGOTOWANIE:

Białka wbić do miski i ubić na sztywno ze szczyptą soli. Pod koniec ubijania dodać miód lub syrop, ubijać jeszcze chwilę, aż białka staną się błyszczące. Dodać żółtka, jedno po drugim, cały czas ubijając. Na koniec, delikatnie wmieszać przesianą mąkę i pokrojone suszone śliwki. 

Omlet smażyć na patelni teflonowej, natłuszczonej odrobiną masełka lub oliwy. Po kilku minutach, gdy spód się zezłoci, przewrócić go na drugą stronę (można to zrobić zsuwając omlet na płaski talerz, następnie przykryć go patelnią i przewrócić, tak aby omlet znalazł się surową stroną na patelni). Smażyć jeszcze kilka minut. Podawać z ulubionymi dodatkami. U nas to powidła śliwkowe czasem również śliwki suszone.


Pomidorowa tarta jajeczna


SKŁADNIKI:

  • 2 łyżki oliwy z oliwek extra virgin 
  • 1/5 szklanki posiekanej cebuli 
  • 1 szklanka pokrojonej czerwonej papryki
  • 3 ząbki czosnku, posiekane 
  • 1/4 szklanki wody 
  • 2 łyżeczki octu winnego
  • 1 łyżeczka posiekanego świeżego oregano 
  • 3/4 łyżeczki soli morskiej
  • puszka pogniecionych pomidorów bez soku
  • 50 g sera feta, rozdrobnionego
  • 4 duże jajka 
  • 1/4 łyżeczki świeżo zmielonego czarnego pieprzu 
  • 2 łyżki posiekanego szczypiorku
  • 1 łyżka świeżych liści oregano    

PRZYGOTOWANIE:

Rozgrzej piekarnik do 190 st C.
Podgrzej oliwę  w dużej  żeliwnej patelni. Dodaj cebulę i papryczkę; duś 10 minut. Dodaj czosnek; Gotuj 2 minuty, od czasu do czasu mieszając. Dodaj 1/4 szklanki wody i następne 4 składniki (przez pomidorów). Doprowadź do wrzenia i gotuj 10 minut lub do ścięcia sie do postaci lekko zagęszczonego sosu. Domieszaj ser feta po wyłaczeniu ognia. Uformuj 4 wgłębienia w sosie duża łyżką. Wbijaj pojedynczo jajka do małego kubeczka i nastepnie delikatnie wlej w przygotowane wgłebienia- 1 jajko do każdego wcięcia. Posyp czarnym pieprzem  jajka. Umieść szalkę w piecu i piecz w temperaturze 190 ° C przez 12 minut lub do momentu, gdy białka sie wyraźnie zetną. Posyp szczypiorkiem i oregano. Porcja powinna wystarczyć dla 3-4 osób po rozcieciu.


Lista przedstawia udział poszczególnych aminokwasów w jednym średnim jajku.

Aminokwas / Zawartość (mg);

  1. Tryptofan 83,5
  2. Treonina 278
  3. Izoleucyna 336
  4. Leucyna 544
  5. Lizyna 457
  6. Metionina 190
  7. Cysteina 136
  8. Fenyloalanina 341
  9. Tyrozyna 250
  10. Walina 430
  11. Arginina 411
  12. Histydyna 155
  13. Alanina 368
  14. Kwas asparaginowy 665
  15. Kwas glutamionowy 838
  16. Glicyna 216
  17. Prolina 257
  18. Seryna 486       

Jedno średniej wielkości jajko zawiera:

  • 244 IU witaminy A,
  • 69,5 mcg retinolu,
  • 5,0 mcg beta karotenu,
  • 4,5 mcg beta kryptoksantyny,
  • 166 mcg luteiny + zeaksantyny,
  • 17,5 IU witaminy D,
  • 0,5 mg witaminy E,
  • 0,1mcg witaminy K,
  • 0,03 mg niacyny,
  • 0,064 mg witaminy B1
  • 0,2 mg witaminy B2,
  • 0,1 mg witaminy B6,
  • 0,6 mcg witaminy B12
  • 23,5 mcg kwasu foliowego,
  • 0,7 mg kwasu pantotenowego,
  • 126mg choliny,
  • 0,3 mg betainy,
  • 26,5 mg wapnia,
  • 0,9 mg żelaza,
  • 6,0 mg magnezu,
  • 95,5 mg fosforu,
  • 67,0 mg potasu,
  • 70,0 mg sodu,
  • 0,6 mg cynku,
  • 0,1 mg miedzi,
  • 15,8 mcg selenu,
  • 0,5 mcg fluoru.       

Ci z nas którzy lekkomyślnie wyrzucają żółtko pozbawiają się wielu cennych składników.


o autorze

Piotr Szafraniec

Kolarz, kucharz, akrobata. Dwukrotny Mistrz Polski Dziennikarzy w kolarstwie szosowym.

komentarze

WiadomościWszystkie

kontakt

velonews.pl
  • ,
  • redakcja(USUŃ)@(USUŃ)velonews(USUŃ).pl